پرسش و پاسخ هایی در خصوص ارزش افزوده
پاسخ به سوالات مالیات بر ارزش افزوده
1- آیا ایرانیان خارج از کشور هم مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده هستند ؟
بله. ایرانیان خارج از کشور تجارت می کنند مشمول قوانین مالیاتی همان کشور بوده مگر اینکه کالای تولیدی یا خدمات خود را بخواهند به ایران وارد نمایند در این صورت طبق قوانین ایران با انها رفتار خواهد شد .
2- آیا تولید کنندگان هم باید مالیات بر ارزش افزوده بپردازد؟
بله. برخی گمان می کنند مالیات غیر مستقیم فقط مخصوص مصرف کننده بوده و تولید کنندگان در قانون موظف به پرداخت VAT نیستند . در جواب این تصور باید گفت تولید کنندگان نیز باید مانند مصرف کننده مالیات غیر مستقیم بپردازند اما تولید کنندگان باید به میزان مابه تفاوت مالیات بر ارزش افزوده ای که در هنگام خرید به فروشنده پرداخت کرده و مالیات بر ارزش افزوده ای که در هنگام فروش به مصرف کننده دریافت نموده اند VAT بپردازد .
3- چه کالا ها و خدماتی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند ؟
سازمان امور مالیاتی به جهت حمایت قسمتی از کالاهای تولیدی و حمایت از مصرف کننده بعضی از کالاها و خدمات را از پرداخت مالیات غیر مستقیم معاف کرده که شامل این موارد می شود.
محصولا خام کشاورزی
محصولات کشاورزی که هنوز کاری بر روی آن انجام نشده مشمول این قانون نیست و فروشنده ها حق ندارند در فاکتور فروش VAT از خریدار دریافت نمایند.
کود و سم و بذر
موادی مثل کود ، سم ، بذر و نهال درهنگام فروش مشمول مالیات غیر مستقیم نمی شوند و توسط قانون از این فرآورده ها حمایت شده است
دام وطیور
دام و طیور و آبزی ها مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند و فروشنده حق دریافت این مالیات را از خریدار ندارد .
نان ، شیر خشک ، قند و شکر و …..
مواد غذایی اصلی مثل نان ، شکر ، قند ، شیر خشک ، روغن ، پنیر ، حبوبات ، برنج ، گوشت ، آرد که مواد غذایی اصلی برای خوراک مردم محسوب میشوند مشمول مالیات غیر مستقیم نیستند
دارو و فرش دستباف
دارو و فرش دستباف هم مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمی شوند . دارو به دلایل اهمیت آن برای مصرف کننده و فرش دستباف برای حمایت از تولید کننده در این گروه قرار می گیرند .
خدمات بانکی و خدمات حمل و نقل
خدمات بانکی و موسسات اعتباری و خدمات حمل و نقل جاده های برون شهری و دورن شهری از جمله اتوبوس ، قطار و هواپیما هم مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده نمی شوند .
اقلام دفاعی
اقلامی که در صنایع دفاعی کشور مورد استفاده قرار می گیرد به جهت حمایت از امنیت و توسعه این صنعت از قانون VAT معاف شده است .
کتاب و مطبوعات
کتاب ، مطبوعات ، لوازم التحریر ، کاغذ و هر چیزی که در تهیه و تولید کتاب و لوازم التحریر نقش داشته باشد از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف خواهد بود
4- آیا طلا فروشان هم شامل مالیات بر ارزش افزوده می شوند ؟
در ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده مقرر گردید که طلافروشان نیز مانند سایر اصناف VAT بپردازند اما اعتراض طلا فروشان مبنی بر اینکه طلا یک کالای مصرفی محسوب نشده و اغلب برای سرمایه گذاری در بازار رد و بدل می شود این قانون تغییر کرد . در حال حاضر طلا فروشان فقط موظف هستند برای اجرت طلاهای ساخته شده خود مالیات غیر مستقیم بپردازند و این مالیات بر سایر مراحل خرید مواد اولیه و موراد دیگر آن اعمال نمیشود.
5- آیا حقوق و دستمزد پرسنل شامل مالیات بر ارزش افزوده می شود؟
حقوق و دستمزد پرسنل به دلیلی اینکه به صورت جداگانه در مالیات های مستقیم آمده است و مالیات آن در قانون مالیات های مستقیم پرداخت میشود مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده نمیشود .
آیا ماشین آلاتی که در خطوط تولید یک کارخانه وجود دارند مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده می شوند؟
انواع ماشین آلات در اظهارنامه مالیاتی که در قانون مالیات های مستقیم الزام شده است با در نظر گرفتن شرایط استهلاک و استفاده لیست شده و مالیات مربوط به آنها پرداخت میشود و دیگر مشمول مالیات بر ارزش افزوده نخواهند بود .
6- آیا مناطق ویژه اقتصادی مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند؟
شرکت ها و کارخانجات و بنگاه های تولیدی و اقتصادی که در مناطق ویژه اقتصادی قرار دارند مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند البته به شرطی که مبادلات آنها فقط در مناطق ویژه اقتصادی باشد و اگر با مصرف کنندگانی خارج از منطقه ویژه اقتصادی مبادله داشته باشند باید VAT بپردازند.
7- آیا صادرات و واردات خارج از کشور در شرکتهای مستقر در منطقه ویژه اقتصادی مشمول مالیات بر ارزش افزوده می شود؟
خیر. هر گونه صادرات و واردات شرکت های مستقر در منطقه ویژه اقتصادی با خارج از کشور مشمول این قانون نمی شود .
8- آیا آب و برق و گاز تلفن شرکت تجاری مشمول مالیات بر ارزش افزوده می باشد؟
بله . کلیه مبالغی که تحت عنوان قبض آب ، برق ، گاز و تلفن از مشترک اخذ می گردد مشمول قانون مالیات غیر مستقیمی بوده و باید پرداخت شود البته پس از پرداخت این مبلغ سایر قوانین مالیاتی دیگر بر این موارد وارد نبوده و صدق نمی کند .
9- آیا قرارداد هایی که قبل از این قانون بسته شده اند مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده می شوند؟
قرارداد هایی که قبل از این قانون بسته شده اند اگر قبل از اجرای این قانون هم به اجرا در آمده باشند مشمول قانون VAT نیستند اما قرارداد هایی که قبل از این قانون بسته شده اند ولی اجرای آن به زمان اجرای قانون مالیات غیر مستقیمی موکول شده باشد باید VAT را بپردازند .
10- آیا فعالیت پیمانکاری جز هم شامل مالیات بر ارزش افزوده شده است ؟
بله. فعالیت پیمانکاران جزو هم شامل این قانون بوده و این پیمانکاران باید به میزان ۳% مالیات بر ارزش افزوده بپردازند. البته پرداخت این مالیات جایگزین پرداخت هر گونه عوارض شده و دریافت عوارض از آنها تحت هر عنوانی ممنوع می باشد .
11- آیا خدمات هتلداری و غرفه داری و انبارداری مشمول مالیات بر ارزش افزوده می باشد؟
بله. تمامی خدمات هتل داری ، غرفه داری در نمایشگاهها تحت هرعنوانی ، انبارداری و سوله داری همه شامل قانون مالیات غیر مستقیمی بوده حتی اگر کالایی را انبار کرده باشند که معاف از پرداخت VAT باشد .
12- آیا صادرات از کشور مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده می شود ؟
صادرات کالاها و خدمات تحت هر عنوانی مشمول این قانون نبوده و به جهت حمایت از صادر کننده از پرداخت VAT معاف شده اند .
13- آیا قانون مالیات بر ارزش افزوده باعث حذف قانون تجمیع عوارض شده است ؟
بله . این قانون چون مرحله به مرحله از مصرف کننده دریافت می شود جایگزین قانون تجمیع عوارض شده است .
14- آیا خرید و فروش ضایعات به خصوص آهن و آلومینویم ضایعاتی هم مشمول قانون مالیات غیر مستقیمی می شود؟
خرید و فروش ضایعات آهن و به خصوص ضایعات شرکت های تولیدی مثل تراشه های آهن ، محصولات آهنی از رده خارج شده مثل سوپاپ خودروای که درست ساخته نشده و جزو ضایعات به صورت کیلویی فروخته میشود مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده می شود .
15- پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به صورت ماهانه بهتر است یا سالانه؟
پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معمولا هر سه ماه انجام می شود و روش بهتری می باشد زیر باعث می شود در انتهای سال مبلغ زیادی نشده و به صورت ریز ریز پرداخت شود و افرادی که به صورت ماهانه یا سه ماهه مالیات خود را می پردازند در انتهای سال دیگر نیازی به پرداخت VAT ندارند و فقط اگر خطا و اختلافی دیده شود ان اختلاف حساب پرداخت می شود .
16- در برخی مشاغل فروشنده اقدام به صدور پیش فاکتور می کند پیش فاکتور صادر شده مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده می شود ؟
برخی مشاغل و حرفه ها قبل از عقد قرارداد اقدام به صدور پیش فاکتور کرده و بعد از تایید قرارداد می بندند و محصول یا خدمات ارائه میشود . در صورتیکه پیش فاکتور منجر به تولید و خدمات شود مشمول این قانون شده و اگر پیش فاکتور منجر به ارائه خدمات و فروش نگردد مشمول مالیات غیر مستقیمی نخواهد بود .
17- مالیات بر مصرف با مالیات بر ارزش افزوده یکسان هستند؟
خیر. مالیات بر مصرف با VAT تفاوت داشته و هر دو به صورت جداگانه دریافت می شوند . مالیات بر مصرف بر کالاهایی مانند سیگار وارد شده تا مصرف ان در کشور کاهش یابد .
18- آیا مالیات بر ارزش افزوده در آینده جایگزین مالیات بر مصرف می شود؟
این قانون هنوز تصویب نشده و تا امروز این دو مالیات به صورت جداگانه اخذ شده اند .
19- آیا قانون مالیات بر ارزش افزوده به نفع تولید کننده تمام شده است؟
تولید کنندگان معتقد هستند چون دولت نتوانسته است مصرف کنندگان واقعی را شناسایی کند به سراغ تولید کننده آمده و مالیات را از آنها دریافت می کند و تولیدکنندگان گاهی به اجبار محصول خود را با کمترین سود به فروش رسانده تا از گردونه رقابت خارج نشوند و این قانون فقط به نفع دولت بوده است .