تعاریف مربوط به نوع دفاتر، اسناد و مدارک مالیاتی
مقررات مربوط به ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم آیین نامه اجرایی مربوط به نوع دفاتر اسناد و مدارک و روشهای نگهداری آنها اعم از ماشینی مکانیزه و دستی و نمونه اظهارنامه مالیاتی و نیز نحوه ارائه آنها برای رسیدگی و تشخیص درآمد مشمول مالیات با آخرین اصلاحات مورخ 1396/3/20 با توجه به قسمت اخیر ماده ۹۵ اصلاحی مصوب 1394/4/31 قانون مالیات های مستقیم به پیوست آیین‌نامه اجرایی مربوط به نوع دفاتر اسناد و مدارک و روشهای نگهداری آنها اعم از ماشینی مکانیزه و دستی و نمونه اظهارنامه مالیاتی و نیز نحوه ارائه آنها برای رسیدگی و تشخیص درآمد مشمول مالیات که طی شماره مورخ 1394/12/4 به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی رسیده است جهت اطلاع و اقدام لازم ابلاغ می‌گردد.
مقررات این آیین نامه برای عملکرد سال ۱۳۹۵ لازم الاجرا می‌باشد و نسبت به اشخاص حقوقی که سال مالی آنها ارز و به بعد آغاز می‌گردد جاری است و نسبت به اشخاصی که شروع سال مالی آنها قبل از تاریخ مزبور می باشد مفاد آیین نامه قبلی مجری خواهد بود.
آیین نامه مربوط به نوع دفاتر اسناد و مدارک و روشهای نگهداری و نمونه اظهارنامه مالیاتی و نحوه ارائه برای رسیدگی و تشخیص درآمد مشمول مالیات موضوع ماده ۵۹ اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم را در ادامه آورده ایم.
ماده 1
در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح ذیل به کار می روند:
سازمان
سازمان امور مالیاتی کشور.
قانون
قانون مالیاتهای مستقیم مصوب سال ۱۳۶۶ و اصلاحیه های بعدی آن.
دفتر روزنامه
دفتر روزنامه دفتری است که کلیه معاملات و رویدادهای مالی و محاسباتی با رعایت اصول و ضوابط مربوط به تنظیم دفاتر تجاری مربوط به تنظیم دفاتر تجاری موضوع نون تجارت اصول و ضوابط و استانداردهای حسابداری در آن ثبت می گردد دفتر مذکور می‌تواند به صورت دستی یا ماشینی مکانیزه الکترونیکی باشد.
دفتر کل
دفتری است که عملیات ثبت شده در دفتر یا دفاتر روزنامه بر حسب سرفصل یا کد گذاری حسابها در صفحات مخصوص آن ثبت می‌شود به ترتیب که تنظیم صورتهای مالی لازم از آن امکان پذیر باشد دفتر مذکور می‌تواند به صورت دستی و ماشینی مکانیزه الکترونیکی باشد.
دفتر روزنامه و کل مشترک
دفتری است که دارای ستون هایی برای سرفصل حسابهای متفاوت باشد به طوری که اشخاص حقوقی و حقیقی با ثبت و نگهداری دفتر مذکور و طبق اصول و ضوابط و استانداردهای حسابداری می توانند نتایج عملیات خود را از آن استخراج و صورتهای مالی لازم تهیه نمایند.
دفتر معین
دفتری است دستی یا ماشینی مکانیزه الکترونیکی که برای تفکیک و مجزا ساختن هر یک از حسابهای دفتر کل بر حسب مقتضیات و شرایط حساب ممکن است نگهداری شود کارت های حساب در حکم دفاتر معین است.
سایر دفاتر
دفاتری که به استناد مقررات قانون‌مربوط از جمله قانون محاسبات عمومی و قانون شهرداریها به عنوان دفاتر مورد استفاده قرار می گیرند.
اظهارنامه مالیاتی
اظهارنامه مالیاتی فرمی است به منظور اظهار درآمدها هزینه ها داراییها و بدهیها سرمایه معافیت‌ها درآمد مشمول مالیات مالیات بخشودگی مالیاتی و همچنین اطلاعات هویتی و مکانی حسب مورد ای که برای صاحبان مشاغل و اشخاص مذکور مطابق نمونه‌هایی که توسط سازمان تهیه و اعلام می‌شود.
سند حسابداری
فرمی از کاغذی یا ماشینی مکانیزه الکترونیکی که یک یا چند رویداد مالی و محاسباتی طبق اصول و ضوابط حسابداری در آن ثبت و حاوی تجزیه حساب ها و توضیحات مربوط متکی به مدارک بوده و با تایید اشخاص مجاز قابل ثبت در دفاتر می باشد.
مدارک حساب
عبارت از مستنداتی است دستی یا ماشینی مکانیزه الکترونیکی که بیانگر وقوع یک یا چند فعالیت یا رویداد مالی یا محاسباتی بوده و اسناد حسابداری یا دفاتر بر مبنای آنها تنظیم و تحریر می گردد.
صورتحساب فروش کالا یا ارائه خدمات
فرمی است که در مورد فروش کالا یا ارائه خدمات به صورت دستی یا شماره سریال چاپی و یا ماشینی با شماره سریال ماشینی و یا توسط سامانه صندوق فروش صندوق ماشینی مکانیزه فروش صادر می گردد.
سامانه صندوق فروش (صندوق ماشینی (مکانیزه) فروش)
پایانه ای است شامل سخت افزار و نرم افزار با امکان اتصال به سامانه سازمان که قابلیت لازم از قبیل ثبت خرید و فروش کالا و خدمات و هزینه ها را حسب نوع و اندازه فعالیت واحد کسب و کار دارد.
مصرف کننده نهایی
شخص حقیقی است که کالا و خدمات را متناسب با نیاز خود برای مصارف شخصی خریداری کند و از آن برای عرضه کالاها و خدمات به دیگران استفاده ننماید.
سامانه ثبت بر خط
سامانه‌ای است که فروشنده از طریق ورود به آن اقدام به صدور صورتحساب الکترونیکی نموده و خریدار با ورود به سامانه مزبور در صورت تایید آن صورتحساب مربوطه صورت حساب نهایی شده و برای آن کد رهگیری صادر می شود.
