نحوه اعتراض به ارزیابی مالیات بر ارث
بعد از تقدیم اظهارنامه مالیات بر ارث توسط وراث وفق ماده ۲۶ قانون مالیاتهای مستقیم. و یا تقاضای صدور گواهی پرداخت مالیات وفق ماده ۳۴ ادراه دارایی بعد از رسیدگی،( استعلام مبلغ سپرده متوفی نزد بانک ها ؛ استعلام قیمت سهام از سازمان بورس ؛ قیمت گذاری وسائل نقلیه و سایر اموال متوفی ) مالیات اموال به جا مانده از متوفی را تعیین کرده. و از طریق کاربرگ ارزیابی اموال مالیات بر اربر را به وراث ابلاغ میکند.
وقتی بین وراث و ادراه امور مالیاتی در خصوص تعیین ارزش اموال و دارایی ها و بدهی های متوفی اختلاف نظر باشد. و وراث مالیات تعیین شده را قبول نداشته باشند. و یا اداره امور مالیاتی دیون و بدهکاری متوفی را قبول نکرده باشد. و یا هر اختلاف دیگری در خصوص میزان مالیات بر اموال متوفی حادث گردد. با اعتراض مودی موضوع خارج از نوبت در مراجع حل اختلاف مالیاتی مطرح و مطابق رای قطعی مراجع حل اختلاف مالیات اخذ خواهد شد.
وراث نسبت به ارزش روز املاک اعتراض دارند. و ارزش تعیین شده توسط ممیز مالیاتی را نسبت قیمت و ارزش بازار گزاف میدانند. در این صورت ورثه میتوانند از هیات حل اختلاف مالیاتی تقاضای ارجاع موضوع به کارشناسی را خواستار گردند.
هر چند وفق بخشنامه های متعدد و دستور العمل ها در صورت اعتراض وراث به مبلغ اعلامی توسط ممیز موضوع به کارشناس جهت تعیین قیمت ارجاع میگردد. فقط موضوع جالب توجه این است که کارشناس تعیین شده از کارکنان اداره دارایی و بعضا همکار ممیز در همان واحد مالیاتی خواهد بود. و تقریبا تعیین کارشناس از بین کارشناسان رسمی دادگستری غیر ممکن میباشد.
زمان اعتراض به مالیات تعیین شده. آیا وراث تکلیف دارند مالیات را پرداخت کنند ؟
ماده ۸ آیین نامه اجرایی دلالتی ندارد که وراث تکلیف داشته باشند. اول مالیات مشخص شده را پرداخت نمایند. تا اعتراض وراث قابل طرح در مراجع حل اختلاف باشد. در ماده ۱۳ آیین نامه اجرایی ماده ۳۴ شرط ارجاع پرونده به مراجع حل اختلاف. پرداخت تمام مالیات مشخصه میباشد.
از نظر قواعد حقوقی توجیهی ندارد که آیین نامه اجرایی ماده ۲۶ ق.م.م. ارجاع اختلاف بین مودی و اداره امور مالیاتی درخصوص میزان مالیات مشخصه به هیات حل اختلاف ؛ موکول به پرداخت مالیات مشخصه نشده باشد ولی در ایین نامه اجرایی ماده ۳۴ قانون مالیات های مستقیم ارجاع اختلاف بین مودی و اداره مامور مالیاتی در خصوص میزان مالیات مشخص به هیات حل اختلاف مالیاتی موکول به پرداخت مالیات تعیین شده باشد.
ایین نامه اجرایی ماده ۳۴ قانون مالیاتهای مستقیم در این خصوص به یقین حقوق مودی و وراث را در حق اعتراض محدود کرده و قطعا ماده ۱۳ آیین نامه اجرایی ماده ۳۴ قابل ابطال در دیوان عدالت اداری میباشد.
۳ نکته مهم در رابطه با اعتراض وراث به میزان تعیین شده مالیات بر اربر
نکته ۱ – یکی از مراجع حل اختلاف مالیاتی ماده۲۳۸ قانون مالیاتهای مستقیم میباشد. در ماده ۲۳۸ مودی میتواند در صورت اعتراض به برگ تشخیص ظرف ۳۰ روز به ادراه امور مالیاتی مراجعه و از ممیز کل تقاضای رسیدگی مجدد کند. ممیز کل ۳۰ روز وقت دارد به اعتراض مودی رسیدگی کرده و نظر خود را به قبول اعتراض یا رد اعتراض یا تعدیل مالیات ظهر ( پشت ) برگ تشخیص منعکس نماید.
در صورتی که ممیز کل اعتراض مودی را قبول نکرد و یا در صورتی که ممیز کل مالیات را تعدیل کرد ولی مودی تعدیل مالیات ممیز کل را قبول ننماید و به عبارت بهتر وقتی توافقی با ممیز کل صورت نگرفت پرونده به هیات حل اختلاف ارجاع خواهد شد
ماده ۸ ایین نامه اجرایی ماده ۲۶ ق.م.م.
توافق مودی با ممیز کل را ( موضوع ماده ۲۳۸ قانون مالیاتهای مستقیم ) از مراجع حل اختلاف مالیاتی محسوب نکرده است
در ماده ۸ ایین نامه اجرایی ماده ۲۶مالیات توافق با ممیز کل از مرجع حل اختلاف حذف شده و وراث جهت رفع اختلاف خود با اداره امور مالیاتی حق مراجعه به هیات حل اختلاف بدوی و تجدیدنظر ؛ شورای عالی مالیاتی و هیات ۲۵۱ مکرر را دارند. ماده ۸ ایین نامه اجرایی اختیار محروم کردن مودی ( وراث ) را از مراجعه به ممیز کل و توافق با ممیز کل و بع عبارت دیگر ایین نامه اجرایی حق حذف یک مرحله از مراجع حل اختلاف مالیاتی را ندارد و بلاشک ماده ۸ ایین نامه اجرایی ماده ۲۶ قابل ابطال در دیوان عدالت اداری به دلیل محدود کردن قانون و تضییع حقوق مودیان میباشد.
نکته ۲-در ماده ۱۳ ایین نامه اجرایی ماده ۳۴ ق. م. م. مرقوم شده اگر اختلافی بین وراث و اداره امور مالیاتی در خصوص میزان مالیات مشخصه باشد اعتراض مودی قابل طرح در مراجع حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده ۲۱۶ -۲۳۸-۲۴۴ -۲۴۷-۲۵۱ و ۲۵۱مکرر میباشد. البته وراث اول باید مالیات را پرداخت کنند تا حق اعتراض داشته باشند. و اگر بعد از رسیدگی مشخص شود وراث مالیات اضافی پرداخت کرده اند مالیات پرداخت شده اضافی به وراث مسترد خواهد شد.
نکته ۳ – ماده ۸ ایین نامه اجرایی ماده ۲۶ و ماده ۱۳ ایین نامه اجرایی ماده ۳۴ هیچکدام دیوان عدالت اداری را به عنوان مرجع اعتراض معرفی نکرده است در حالی که دیوان عدالت اداری عالی ترین مرجع حال اختلاف بین مودی با اداره امور مالیاتی هست و بلاشک هیات وزیران در تصویب ایین نامه موضوع به این مهمی را سهوا فراموش کرده اند و در کل ایین نامه اختیاری به حذف دیوان عدالت اداری از مراجع حل اختلاف بین مودی با اداره دارایی را ندارند.
نکته ای مهم و مبهم :
ماده ۸ ایین نامه اجرایی ماده ۲۶ و ماده ۱۳ ایین نامه اجرایی ماده ۳۴ ق.م.م دلالت بر این امر دارد که در صورت اختلاف مودی با اداره امور دارایی به مالیات مشخصه اعتراض مودی قابل طرح در مراجع حل اختلاف مالیاتی است.
