چرا مالیات بر ارث را پرداخت می کنیم ? مالیات بر ارث، به اموال و دارایی های باقی مانده از فرد فوت شده تعلق دارد. اعمال قانون مالیات بر ارث در ایران از سال های بسیار دور صورت می گرفته است، اما در سال 1394، این قانون با اصلاحیه های فراوانی مواجه شد و شکل تازه ای به خود گرفت.
امروزه مطابق با قانون جدید مالیات ارث در کشور ایران نسبت به کل ارث مالیات دریافت نمی شود، بلکه هر یک از وراث براساس نسبتی که با وارث داشته اند و مطابق میزان ارث خود، ملزم به پرداخت مالیات هستند.
میزان مالیات در ازای دریافت ارث، همانطور که در بالا نیز گفته شد، با توجه به نوع ارث و نسبت وراث با وارث، متغیر است. لذا قانون مالیات بر ارث ایران، وارثین را به سه طبقه تقسیم کرده است. وراث طبقه اول شامل پدر، مادر، همسر، فرزند و نوه می شود. طبقه دوم به پدربزرگ و اولیای او، مادربزرگ و اولیای او، خواهر، برادر، خواهر زاده و برادر زاده اختصاص دارد. وراث طبقه سوم نیز شامل عمو، عمه، خاله، دایی و فرزندان آن ها می باشد.
در ادامه همین مطلب، میزان مالیات تعلق یافته به هر وراث را در موارد زیر در قالب جدول، بررسی کرده ایم. لازم است بدانید که این ارقام در سال های متوالی دچار تغییراتی شده اند و همیشه ثابت نیستند.
نوع مالیات بر ارث | طبقه وارث | نرخ مالیات بر ارث (درصد) |
ملک (خانه مسکونی، مغازه، زمین و …) | اول دوم سوم | 5/7 15 30 |
خودرو و سایر وسایل نقلیه | اول دوم سوم | 2 4 8 |
سپرده بانکی، اوراق مشارکت و سود سهام | اول دوم سوم | 3 6 12 |
سهام، سهم الشرکه و حق تقدم خارج از بورس | اول دوم سوم | 6 12 24 |
سهام، سهم الشرکه و حق تقدم داخل بورس | اول دوم سوم | 5/0 1 2 |
سایر اموال و دارایی ها | اول دوم سوم | 10 20 40 |
وراث یا نمایندگان قانونی شخص متوفی موظف اند ابتدا نسبت به اخذ انحصار وراثت اقدام نمایند تا به طور رسمی به عنوان وراث شخص فوت شده مشخص گردند. سپس می بایست تا حداکثر یک سال از تاریخ فوت، به سازمان امور مالیاتی محل سکونت فرد متوفی مراجعه کرده و در اظهار نامه مخصوص، موارد زیر را درج نمایند:
کمک گرفتن از یک مشاور مالیاتی معتبر و با تجربه را هرگز نادیده نگیرید، چرا که این فرد با دانستن تمام تبصره ها می تواند تا میزان چشمگیری از مالیات پرداختی شما کسر نماید.
ممکن است وارث در گاو صندوق و یا نزد شخصی امانت دار و یا دوستی صمیمی، پول نقد به جا گذاشته باشد که در واقع شناسایی این اموال توسط دولت غیر ممکن است. چه بسا وراثی که پس از شناسایی و دریافت این مبالغ، از گزارش به اداره مالیات خودداری کرده و این گونه از پرداخت مالیات سر باز می زنند. با این حال وراث در برابر این مبالغ به جا مانده به طور قانونی، موظف به پرداخت ده درصد مالیات اند.
موارد فوق، لازم است تا با همان ترتیب ذکر شده اجرا شوند. در مرحله اول هزینه کفن میت باید پرداخت و سپس هزینه های ضروری اداره و نگهداری ترکه! تأمین حقوق و پرداخت طلب بستانکاران نیز امری ضروری است که پس از دو مورد ذکر شده، در اولویت است. پس از آن به پرداخت سایر دیون یعنی دیونی که فاقد وثیقه هستند، باید پرداخت. پرداخت این دیون نیز ترتیب خاصی دارد و بعضی از این دیون بر برخی دیگر تقدم دارند. سر انجام نوبت به مورد وصیت می رسد.
اموال مشمول مالیات بر ارث، عبارت اند از کلیه ما ترک واقع در ایران یا خارج از ایران اعم از منقول و غیر منقول و مطالبات قابل وصول و حقوق مالی پس از کسر هزینه کفن و دفن در حدود عرف و عادت و واجبات مالی و عبادی در حدود قواعد شرعی و دیون محقق متوفی که به شرح زیر مشمول مالیات هستند:
به موجب ماده ۲۰ قانون مالیات های مستقیم، نرخ مالیات بر ارث نسبت به سهم الارث به شرح زیر است: